partiler yerel seçimler yolunda kendi başlarına seçimlere katılmayı seçtiler. oysa, akp ile mhp başkanları sürekli "cumhur ittifaki" birlikteler ama, karşılarında "altılı masa"yı sorguluyorlar ve aşağılamayı yineliyorlar. ayrıca, akp-mhp birlikteliği bıkmadıkları chp'nin "dem" ilişkisini sorgulamayı sürdürüyorlar. kısacası, akp, 2024 yerel seçimlerini de, 2002'den bu yana, tüm seçimlerde olduğunca, "bize" karşı "chp" karşıtlığı kutuplaşmasına sürüklemekten kazanım umuyorlar.
akp için akp-mhp birlikteliğini sürdürmekten öteye "yrp(yeniden refah partisi)"ni de yanında görmek için bir yandan uyumlu, bir yandan da baskıcı yaklaşarak yanına katmaya önem veriyor. akp-mhp birlikteliği için yerel seçimleri 2019'da yitirdiklerini geri almakla, yerel seçimler sonrası "anayasa değişimi" hedefleri içiçe gerçekleştiriliyor. öyle görünüyor ki: akp-mhp birlikteliğinde 14-28 mayıs seçimlerinden kazanılanları artırmak güveni ve kibirliliği sürüyor.
akp-mhp karşıtları içinse: açıktan birlikte oldukları ama, 14-28 mayıs yolunda koruyamadıkları ve dağılan "altılı masa" aranılan da, istenen de değil görünüyor. ayrıca, kapalı olarak varmış görünen/gösterilen eski adıyla "hdp" ya da yeni adıyla "dem" ise: ne akp-mhp, ne de chp diyen tepkicileri de yörecilerin/özerkçilerin yanında biraraya toplamayı zorluyor.
akp ve mhp ayrı adaylarıyla birlikteymiş, birbirlerinin eksiklerini örterek ve birbirlerini kösteklemeden yürüdüklerini/yürüyeceklerini bekliyorlar. akp için oy eksiltebilecek iyi parti, saadet partisi ve yrp oylarını içlerine toplamakta başarılı olabilecekler mi? iyip, sp ve yrp partilileri partilerinin adaylarını mı; yoksa, akp-mhp adaylarını mı oylarlar?
akp-mhp adaylarını, birbiri ardından açıkladılar ve iki partide de coşkunluk az, parti içi sorgulama yok gibi görünüyor, gösteriliyor. akp-mhp seçmenleri parti yönetimlerinin seçtiği ve sunduğu adaylarla uyumlu mudurlar? bilmiyoruz ama, şunu gözlüyoruz: akp ve mhp başkanları, hep olduğunca yerelin değil de, partinin adayı görünümündeler. akp-mhp başkanlarının yerel seçimler değerlendirmeleri, yerellerde başkan adaylarından önde ve öncelikli izleniyor. adaylar partilerini güçlendirici değil de, partiler(akp-mhp başkanları) adayları güçlendirici göstermek çabasından uzak durmuyorlar.
chp açısından baktığımızda 14-28 mayıs'ın hüzünlü sonuçları benzeri, yerel seçimlerde de "hüsran"a dönüşmesin çabasından çok aday belirlemeyi tepkisiz tamamlamaya uğraşıyorlar. chp yönetiminde değil ama, yerel parti katlarında adaylara tepkicilik açıkta ve yatıştırılmakta zorlanılıyor.
chp, 14-28 mayıs seçimleri yolunda zorla yanında tutabildiği iyip ise: akp-mhp'ye yakınlaşmadan chp'den uzaklığını açıklamakta yetersiz ve güçsüz aday, seçim çalışması uğraşında. her partinin benzeri iyip de partililerini yerel seçimlerde kendi adaylarını oylamada başarılı olabilecek midir?
dem de: yöresellerinde gücünü sürdürürken, yöreselin dışında kendi adaylarını oylatma gücünde olacak mıdır? chp, iyip benzeri dem içinde de, partilerinin yerel seçim yolunda "kendi adayları"nı seçtirme çabası tartışmalıdır. chp, iyip ve dem içi yerel seçimlerde birliktelik kurmadan seçimlere gidiş istenene varmadığında yaşanacak tartışmalar partileri sarsıcı olacaktır.
sonuçta seçmenler partilerini güçlendirici oylamayı mı seçecekler; yoksa, partilerinden ayrı partilerini iç tartışmalara sürükleyecek seçmelere mi yöneleceklerdir? ya da akp-mhp birlikteliğinin zorladığı kutuplaşma mı etkili olacaktır: bizim adaylara karşı onların adayları zorlaması/baskısı mı?
9 şubat 2024, college station, texas.
