14-28 mayıs'ta beklenenin gerçeklenmemesi altılı masa birlikteliğinin "açıkta" sonlandırdı; ak-mhp birlikteliği sarsılmadan sürüyor. büyük yıkım chp genel başkanlığı ile yönetim katmanlarında yaşandı. ayrıca, iyi parti'nin de yönetim katlarından ayrılmalarla gidişler durmak bilmedi. hdp de yönetim değişikliğinden öteye "hedep" ve "dem" ad değişiklikleri yaşadı.
31 mart sonrası sarsıntıları ise 14-28 mayıs sonrasından da sarsıcı ve etkili olacaktır. şimdilik chp ve iyi parti işleyişlerinde yaşanan tartışmalar aday belirlemeleriyle içlerinde saklanamaz olacaktır. yerel seçimler için öncelikle akp ve akp-mhp adayları beklenmektedir ve açıklanacaktır. chp'nin, iyi partinin ve dem'in adayları da gecikmeden açıkta olacaktır. adayların belirlenmesi sürecindeki sessizlik olarak yaşanan durgunluklar kabarmalara, taşkınlıklara dönüşür mü?
aday belirlemelerde partilerin içleri ve üst yönetimleri hem yetkilidirler; hem de sorumludurlar. neler oluru kestirmek önyargı olur. şunları söyleyebiliriz: tepkiler yerel adaylarda mı yoğunlaşır; aday belirleme yöntem ve biçimlerine mi olur? seçimler öncesi partileri içine mi kapatır? adayların belirlenmesiyşe ortaya küskünlerin çıkması da, tepkiler de olağandır. izlenmesi gereken ve izlenecek olan da açıktır: küskünler ya da tepkiciler kıyıya mı çekilirler; yoksa, partileri dışında arayışlara ve seçmelere de yönelirler mi? tepkilerin ve kopuşların oluşu ya da yaşanmazlığı yerel seçimler sonrasının da kaynaşmalarının ve kargaşalarının etkilerini gösterir.
yerel seçimler süreci tüm hızıyla yürümektedir. adayların belirlenmesi kısa zamanda geride kalacaktır. sonrasında adayların çevresinde toplaşma ve işbçlümüyle eşgüdüm sorunlarıdır. adayların belirlenmesindeki açıklık ya da karşıtlaşmalar seçimler yolunda çalışma birlikteliğinin temeli olacaktır. adayların belirlenmesiyle yaşanacak karışıklıklar, anında, şimdi seçimleri kazanmak için birlik olma, birlikte eylem günüdür diye bastırılmaya çalışılır.
seçim günü yaklaştıkça çalışanlar, çalışmıyorlar tartışmaları yaşanır mı? bunların yaşanması adayların seçmenler düzeyindeki yansımalarını ve çekiciliklerini gösterir. seçim günü yaklaştıkça ayrılmalar, aykırı sesler yükselirse partilerin seçimlerde ve sonrasındaki iç tartışmalarının parti üst yönetimlerine yönelir.
öyle görünüyor ki: her zaman olduğu gibi değişim özleyenlerle değişim olmasıncılar şu anda savaş aygıtlarını keskinleştirmektedirler. savaş aygıları kullanılır mı, kullanılmaz mı seçimlerin belirleyenlerinden olur. özellikle chp ve iyi parti için bu beklentiler akp-mhp ve dem beklentilerinden yüksektir. nedeni de açıktır chp de, iyi parti de ayrışmalarını gizlemek gücünden yoksundurlar ve tartışmaları içlerinde dondurmakta başarılı olmakta zorlanacaklardır.
yerel seçimler yolunda adayları belirleme süreci fırtına öncesi son sessizliktir. tüm partilerde sarsılmalar yaşanacaktır ama, sarsıntısı en az olanlarla, tartışmaları bastırmak gücü bulunlar seçimlere daha güçlü varacaklardır. zorlu seçim süreci aday belirlemelerle hızlanacaktır kıyasıya yaşanacaktır.
22 aralık 2023, new york, ny.
